De tweede Christmas Lectures, Hack Your Home, over communicatie, vond ik niet veel aan. Te “gadgety”, te weinig verhaal zoals Per-Ivar zei. De derde daarentegen was fantastisch. Vandaar weer dit verhaal. Ik weet het, een recensie schrijf je ook als het niet goed is. Beschouw bovenstaande regel dan maar als een recensie.
Ondertussen is Danielle George, denk ik, bevallen van een dochter, Elizabeth George. Deze tweet lijkt me daar van te getuigen:
Fetch Tweets: Could not authenticate you. Code: 32Het thema van deze derde aflevering: robots. De grote uitdaging van de aflevering:
Tonight we are going to construct worlds largest robotic orchestra. Playing the Doctor Who Theme.
Een mooi Engels en toch modern thema. Beluister het maar hieronder.
Zoals in beide voorgaande afleveringen en zoals het hoort wanneer een ingenieur een probleem aanpakt, verdeelt Danielle het probleem in een aantal deelproblemen:
- drums
- synthesizers
- gitaren
- melodie
- keyboard
- vliegend bekken (?)
Dan volgt direct het mooiste moment, althans in mijn optiek: er wordt een eerbetoon gegeven aan Michael Faraday, de man die als eerste de Christmas Lectures organiseerde en er een heleboel presenteerde. En hij was natuurlijk de uitvinder van de elektromotor. De eerste (demonstratie) elektromotor die in het bezit is van The Royal Institution wordt binnengedragen door Charlotte, conservator; met handschoenen aan natuurlijk. Het experiment van Faraday wordt herhaald, niet met het origineel maar met een replica. Terecht zegt Danielle dat we in deze aflevering zeer schatplichtig zijn aan Faraday. De moderne versie van dit experiment met batterij en magneet wordt met een toeschouwer herhaald. Klik hier voor een uitleg hoe je dat zelf kunt doen.
Een goede natuurkundeleraar doet dat natuurlijk ook: laten zien dat je dan met beweging ook elektriciteit kan maken. Hier werd dat wel fraai gedaan met een bladblazer, een windmolen vastgemaakt aan de motor van een wasmachine en daarmee werd de elektriciteit opgewekt om een paar LEDs te laten branden.
Het maken van een robotorkest begint met de drums. Deze hebben slechts het ritme te volgen, hoeven geen toon te maken. Het gaat daarbij om op het juiste moment een commando te geven om te slaan. Om de kracht van een robot die precies doet wat hij moet doen te laten zien, toont Danielle een waanzinnige robot: de Cube Stormer 3. Een LEGO-robot die met een smartphone een Rubik’s Cube oplost in een paar seconde.
De drumcomputer die gebruikt wordt om het stuk te spelen is de drumcomputer van Queeen Mary’s University uit Londen. Je kunt hieronder zien hoe deze werkt:
De taal die gebruikt gaat worden om alle instrumenten aan te sturen is MIDI, een taal die zeer gebruikelijk is in computermuziek. Het eerste instrument dat tonen moet maken, de synthesizer, is een bijzonde muziekinstrument: de dot matrix printer. Vanzelfsprekend legt Danielle aan het zeer jonge (10-18) publiek uit dat dat de printer is van vroeger met puntjes. Deze is gehackt en kan door de motoren op verschillende manier aan te zetten allerlei tonen voortbrengen en met MIDI worden aangestuurd. Je gelooft het pas als je het ziet en hoort. Zie hieronder:
Van een dot matrix printer naar een 3D printer is dan een kleine stap. Een basgitaar die automatisch pneumatisch wordt bespeeld, gebruikt ge-3D-printe vingers. Van tevoren is het hoofd van een toeschouwertje gescand en geprint en er wordt gezegd dat haar buste naast die van Faraday komt te staan in The Royal Institution. Dat zou een hele eer zijn. Een videoverbinding met een meisje in Inverness die een handprothese heeft die ge-3D-print is maakt dit item mooi af.
Ook weer mooi om te zien is dat belangrijke concepten spelenderwijs worden geïntroduceerd. Zo moet een humanoïde robot (H5W) de theremin bespelen. Daartoe maakt de robot natuurlijk gebruik van feedback-loops. De demonstratie met twee schuiffluitjes waarbij Danielle een toon blaast en een toeschouwer dezelfde toon moet blazen mislukt enigszins maar is wel goed bruikbaar ook in de les. Daarna wordt een LEGO-robot laten zien die een witte lijn over de zwarte studiovloer volgt. Allemaal feedbackloops. De begeleider van H5W zegt het daarna ook nog mooi: je hersenen doen niets anders dan feedbackloops doorlopen; eigenlijk zijn het grote voorspel-machines.
Het samenspelen komt daarna aan bod en dat wordt gedemonstreerd met een zwerm robots: de Pixelbots. Ontwikkeld door Disney. Dit zijn kleine ronde robots die van kleur kunnen veranderen en bewegen op een plat vlak. Ze botsen niet op elkaar doordat ze continue met elkaar communiceren. Ze vertellen de geschiedenis van de wereld via de Big Bang, via het draaien van de aarde om de zon (en de maan om de aarde), de vis uit het water en de dino’s naar de mens. Mooie demo: wanneer een toeschouwer een paar robots verplaatst, herstelt de zwerm dit door andere “pixels” een ander kleur te geven en te verplaatsen. Zie hieronder. Kijk tot het einde dan zie je mooi de verplaatsing van de pixels en de oplossing van de zwerm!
Voetbalrobots spelen op het keyboard allemaal verkleed als de verschillende doctors uit Doctor Who. Behoorlijk cool maar vanzelfsprekend kan de grote ster van het nieuwe DIY niet ontbreken: de drone. Een hele mooie die zelfdenkend is maar in dit orkest de bekkens bespeelt door omhoog te vliegen waardoor er door een constructie een stok tegen het bekken wordt geslagen.
Uiteindelijk is het orkest compleet met een extra drum, een elektrische gitaar, een klokkenspel en vier menselijk spelers van het London Contemporary Orchestra. Nadat er nog verteld is dat het heel moeilijk was om alle instrumenten precies gelijk te laten spelen, wordt het thema ingezet. Het is helemaal niet slecht en goed herkenbaar.
Danielle George eindigt met een prachtig slotwoord waarin de woorden Maker Education niet vallen maar het is evengoed een uitbundig pleidoio hiervoor:
I call it a New Revolution. The hacking revolution starts right now. I want you to stop thinking about your phone or laptop as a blackbox but something you can tinker with. If your phone doesn’t do what you want it to do, write an app of your own. If something in your house doesn’t behave the way you want it to, think about how you can hack it, how you can take control.
We’ve set ourself three great challenges in these lectures and my final challenge is to you. What is your great engineering challenge? What problem are you going to solve? And if you haven’t worked it out yet, that’s OK too. Now is the time to get those skills – learn some code, buy that simple electronics kit. Then when the inspiration hits, you’ll be ready and sparks will fly.
Al met al prachtig om te zien. Vanzelfsprekend is er wel wat kritiek te leveren. Het kan wel wat interactiever, zei Per-Ivar en daar heeft hij gelijk in. Bovendien is het ook weer het gebruikelijk witte publiek, de upperclass. Diversiteit is belangrijk maar ver te zoeken.
Maar, over het algemeen een prachtige serie waarin goed te zien is hoe gaaf het is om de wereld naar je hand te zetten. Ook het speelse, het niet persé iets nuttigs doen, kwam hier goed naar voren. Het is een punt dat wij, op mijn school vaak maken als mensen vragen wat het verschil is tussen wat wij doen en wat ze op het Technasium doen. Wij kiezen ervoor om i.t.t. het Technasium de kinderen nog niet te veel lastig te vallen met de echte buitenwereld. Laat ze lekker maken wat ze zelf gaaf maken, opdrachtgevers komen heus later wel. Wij denken dat als je maakt wat je graag wilt maken, dat je dan in de leermodus komt te staan. En dan het liefst individueel, niet teveel in grote groepen. “When the inspiration hits, you’ll be ready and sparks will fly.”
Het allermooiste vond ik het als de camera het publiek in zwaaide. Zoals ik het ook aan Danielle George tweette: “And sparks did fly! I saw them in the eyes of the children! Great job!”
Arjan van der Meij
Arjan is vooral docent natuurkunde. Ook heeft hij een paar jaar geleden zijn dysbricolikaart moeten inleveren en durft hij zich maker te noemen. Tegenwoordig maakt hij zich bijzonder druk. Alle leerlingen moeten makers kunnen worden. Dat is zijn doel. Deze recensie is een puur persoonlijke.
Hier kun je de afleveringen terugzien. Vanuit Nederland kan dat niet direct. Ga naar http://hola.org en en download de extensie voor Chrome. Bij mij werkte het feilloos.