Workshop van een minuut

Hoe het zo kwam

Het is heel mooi dat er nog steeds veel belangstelling is voor Maker Education. We, Per-Ivar en ik, geven zeer regelmatig een lezing of workshop. Een workshop werkt meestal het beste, dan kun je het zelf meemaken. Maar ook moeten we regelmatig een praatje houden. Om dan toch even lekker bezig te zijn, ben ik altijd op zoek naar kleine maakactiviteiten die voldoen aan de volgende eisen:

  • het moet in een á twee minuten te doen zijn
  • het moet vrolijk zijn
  • het moet iets te maken hebben met wat ik vertel (vaak Maker Education)
  • het moet niet te veel voorbereiding kosten om het te organiseren in een zaal

We hebben al een aantal dingen gedaan en geprobeerd:

  • De finger rockets. Zagen we voor het eerst hier in dit TED-filmpje over IDEO en hebben we gedaan bij een workshop voor McKinsey medewerkers in Portugal. Boodschap: “Schiet op ons alsof we je naarste leraar van vroeger zijn” Leverde een hoop goed gemikte raketten op. O.a. hier te koop. Link met Maken: leuk, spelen. Maar je maakt niks.
  • Pingpongbal lanceren. Hebben we een keer gedaan. De opdracht daarbij was om met beperkte materialen een lanceerinstallatie te maken om een pingpongbal zo ver mogelijk weg te schieten. We hadden ijslollystokjes meegenomen, elastiekjes, lijm, ijzerdraad, wat ook meer beschikbaar was. We vroegen de deelnemers ook om een wens, tip, kritiekpunt op de pingpongbal te schrijven, zodat we wat feedback kregen. Leuke, vrolijke opdracht maar het duurde zeker een kwartier. De goedkoopste pingpongballen vond ik hier.
  • Vliegtuigje vouwen. Een vliegtuigje vouwen is altijd vrolijk. Een kleine hindernis heb ik opgeworpen in deze miniworkshop die ik een paar keer gegeven heb: het materiaal is een rond vel. Eerst maakte ik ze zelf maar je kunt ook prima ronde vellen kopen, zoals hier. Leuke en korte workshop met een gaaf einde: allemaal tegelijk de lucht in.

Onlangs mocht ik een praatje houden in Nemo. Bij de voorbespreking, spraken we af dat ik het vliegtuigjes vouwen zou doen. Degene met wie ik sprak vertelde me tegen dat hij ooit eens een workshop had gedaan waarbij hij in een minuut een eend moest bouwen van een paar steentjes. Toen ik thuis kwam ben ik meteen gaan kijken of dat te vinden was en ik vond wel iets maar het betreffende LEGO-setje, nummer 1551, van Serious Play, was niet meer te koop. Alleen nog antiquarisch voor veel geld.

LEGO-eend: De spullen.

Na een paar weken, zat het nog steeds in mijn hoofd en dan weet ik dat ik er verder mee moet gaan. Ik heb even gekeken naar de blokjes die ik nodig had en gezocht naar de goedkoopste plek om LEGO-steentjes te kopen en ben toe in gaan slaan. Ik kwam uit op https://www.brickshop.nl. Heldere webshop met prima service (geen sponsoring hier hoor) en een paar dagen later had ik mijn steentjes. Toen moesten er nog ogen op. Steentjes met ogen waren niet te koop en ook stickers van ogen in de juiste maat kon ik niet vinden (wel eerst te grote ik gekocht bij bol.com). Uiteindelijk besloot ik de kleinst mogelijk klevende wiebelogen te kopen. Deze vond ik dan weer bij het onvolprezen Opitec. Nadeel is: veel verzendkosten voor weinig dingen. Ze stoppen het ook nog eens allemaal in een doos, terwijl een envelop prima zou zijn.

Maar toen had ik mijn setjes! Ik kocht er nog een paar stevige plastic sluitzakjes bij alhier (60mm x 80mm, zou nu grotere kopen, past net). Het plakken van de oogjes was een rotwerkje maar daar had ik gelukkig een beetje hulp bij van vrouw en kinderen.

Boodschappenlijstje

Kosten per stuk: €0,51. Daar komen nog verzendkosten bij. Die bedroegen bij mij per 100 stuks ongeveer 11 euro, dus ongeveer €0,11 per eend erbij. Dan komen we op zo’n €0,62 per eend.

Gebruik

Ik heb de eendenworkshop nu een stuk of zes keer gebruikt. En ben zeer tevreden. Meestal leg ik eventueel met behulp van de organisatie de zakjes met LEGO steentjes op de stoelen. Na een paar dia’s kondig ik de workshop aan. Binnen een minuut moet er een eend worden gemaakt. Afkijken is verboden. Na een minuut (echt niet langer) wordt de deelnemers gevraagd om de eend te vergelijken met een buurman of buurvouw, bij voorkeur iemand die ze niet kennen (twee vliegen in een klap).

Deze workshop voldoet aan alle voorwaarden:

  • het is in een á twee minuten te doen
  • het is heel vrolijk: de hoeveelheid plezier is duidelijk te merken aan het gelach
  • de koppeling met Maken is helder
  • als de zakjes eenmaal gevuld zijn is het uitdelen een zeer eenvoudige zaak

Ik vraag altijd of ze de eenden even willen heel houden en neer willen zetten op een tafel in de zaal. Daarmee dien ik twee doelen. Ten eerste krijg ik dan de meeste eenden terug. Dat wil ik graag, wetende dat zo’n zakje LEGO bij veel mensen ergens terechtkomt waar het geen doel meer dient. Mensen die er graag een willen houden mogen dat natuurlijk wel. De ervaring leert dat ik zo’n 5% aan zakjes kwijtraak per sessie. Verder is het een heel leuk gezicht al die verschillende eenden bij elkaar en maak ik daar graag een foto van. Zie helemaal onderaan voor een aantal voorbeelden.

Vraag

Heb jij ook een mooie 1 minuut workshop? Deel die alsjeblieft met ons. Dat kan in de comments of via twitter: @arjanvandermeij

Ook nog

Overigens kun je in hetzelfde filmpje van IDEO nog twee voorbeelden zien die leuk zijn om te gebruiken. Eerst wordt gevraagd op een leeg A4-tje de persoon naast je te tekenen. In 30 seconde. Dit hebben we regelmatig met leerlingen gedaan en levert altijd veel vrolijkheid op. Er zijn belangrijke observaties te maken rondom schaamte ” I think I am getting a lot of sorry’s?”, tekenkwaliteiten, beoordeling van onze peers etc. Verderop in de lezing is er een andere opdracht. Aan de andere kant van het A4-tje staat een flink aantal rondjes en de opdracht is om zoveel mogelijk cirkels te vullenKlik hier voor een pdf met deze cirkels. Deze is wat ingewikkelder te duiden. Het gaat dus om de kwantiteit en niet om allemaal verschillende. Volwassenen kunnen dit niet zo goed. Veel halen maar heel weinig cirkels.

 

PME Leergemeenschap Tilburg

Op donderdag 9 maart organiseert het Platform Maker Education de vierde Leergemeenschapbijeenkomst op het STEMTeacherLab van de lerarenopleiding van Fontys Hogeschool in Tilburg.

Het thema is deze keer “Physical Computing”. We weten even geen goede Nederlandse term. Je programmeert dingen die in de fysieke wereld iets kunnen doen (denk bijvoorbeeld aan robots) of andersom: de fysieke wereld laat jouw programma iets doen. Recentelijk zijn er veel ontwikkelingen die veel bruikbaar materiaal voor het onderwijs hebben opgeleverd. De Micro:Bit van de BBC is daar een voorbeeld van. Op de deze avond zal Lex van Gijsel wat vertellen over de mogelijkheden voor het Nederlandse onderwijs.

Naast de Micro:bit is er nog veel meer materiaal waar je tijdens de avond mee aan de slag kan. Het is echt voor alle niveaus, PO tot HO, beginner tot expert en voor alle vakken (ja, ook als je een taal geeft). We leren van en met elkaar! Wanneer je zelf materiaal hebt dat bij het thema past, dan vinden we het leuk als je dat deelt met anderen op deze avond.

Schrijf je hier of hieronder in en neem iemand mee!

Datum: donderdag 9 maart

Inloop vanaf 16.00 uur, start om 16.30uur, einde: 21.00 uur.

Voor een eenvoudige maaltijd wordt gezorgd.

Fontys Lerarenopleiding

Professor Goossenslaan 1, Tilburg.

Er is een grote parkeerplaats achter het instituut. Deze parkeerplaats is gratis, maar vaak erg vol. Mocht je geen plek meer kunnen vinden is er naast het instituut een groot parkeerterrein onder en achter de bioscoop (euroscoop). Hier parkeren kost 1 euro, ongeacht de parkeerduur.

Het lokaal is B0.14. Dit bevindt zich in de groene B-vleugel op de begane grond. Het gebouw zit vrij logisch in elkaar. Het is een natuurkunde practicum lokaal.

Onderaan deze site staat een tool die je helpt je route te bepalen naar het instituut:

https://fontys.nl/Over-Fontys/Fontys-Lerarenopleiding-Tilburg.htm

Namens het Platform Maker Education,

Per-Ivar Kloen, Arjan van der Meij, Karien Vermeulen, Jeroen de Boer

Namens het STEMTeacherLab van de Fontys Lerarenopleiding Tilburg,

Lex van Gijsel, Mandy Stoop

Inschrijven: https://goo.gl/nyOJvt

Er is een fysieke grens aan het aantal mensen dat mee kan doen. Als die bereikt wordt, doen we het op volgorde van aanmelden.

Interview Per-Ivar in Vives

In het blad Vives werd Per-Ivar geïnterviewd door Carla Desain over maakonderwijs en zijn rol als Fablearn Fellow van Stanford. Zeer lezenswaardig.

 

 

 

 

 

Hoho, scholen moeten niks van mij. Ik vind spullen op zich niet zo belangrijk. De nadruk ligt – wat mij betreft – op het naar buiten brengen van de eigenheid en de ideeën van kinderen.

Klik hier om het artikel te lezen (pdf).

Dank aan Karin Winters voor het beschikbaar stellen van de pdf.

Maker Education symposium

Op 1 februari 2017 organiseren studenten van de opleiding Media, Informatie en Communicatie het symposium ‘DIY Education’ op Saxion in Enschede. Van 14.00 uur tot 17.00 uur wordt u door drie experts bijgepraat over Maker Education in het basisonderwijs. Kaarten voor dit symposium kosten 25 euro en zijn verkrijgbaar via de website www.diyeducation.nl.

Sprekers

Karien Vermeulen van Waag Society inspireert het onderwijs om nieuwe technologieën in te zetten en zo het beste uit de leerlingen te halen. Astrid Poot introduceerde de Klooikoffers in de klaslokalen. Hiermee daagt ze leerlingen uit om hun creativiteit optimaal te gebruiken. Wietse van Bruggen van Kennisnet is deskundige op het gebied van Maker Education en programmeren.

MakerMarkt

Natuurlijk wordt er tijdens het symposium over Maker Education niet alleen geluisterd. U kunt ook zelf aan de slag met de verschillende toepassingen van Maker Education. Diverse bedrijven als Heutink en 3D Kanjers staan voor u klaar om uw creativiteit te prikkelen.

Het symposium vindt plaats op 1 februari 2017 in het Harry Bannink Theater van Saxion Hogeschool aan de M.H. Tromplaan 28 te Enschede. Het programma start om 14:00 uur en rond 17:00 uur start de netwerkborrel. Kaartjes kosten 25 euro en zijn verkrijgbaar via de website www.diyeducation.nl

Junior IoT challenge Alkmaar

Fablab de Kaasfabriek uit Alkmaar organiseert een Challenge voor leerlingen uit Alkmaar en omstreken rondom het Internet of Things thema. Alkmaar heeft sinds korte tijd een IoT netwerk dat nu gebruikt gaat worden door leerlingen.

De leerlingen wordt gevraagd m.b.v een Arduino een GPS-systeem aan een ballon te hangen en metingen te doen. Metingen aan de positie, temperatuur, luchtdruk. Dat is al schitterend maar nog niet alles! Ook de organisatie en het uitzoeken van d wet wel en niet mag hoort bij het traject evenals een discussie aan het einde om te uit te zoeken waar de kansen en gevaren van een IoT netwerk liggen. Kortom: een mooi uitgebreid traject en de Kaasfabriek begeleidt dit door workshops te geven, hun expertise in te zetten en ruimte te geven om ermee aan de slag te gaan.

In maart is de uiteindelijke wedstrijd en evaluatie. We houden u hier op de hoogte van alle wederwaardigheden. Een fantastisch initiatief van het Fablab De Kaasfabriek. Bent u in de buurt, neem dan eens een kijkje en laat u verwonderen en doe mee!

 

Voor meer informatie, kunt u mailen met Marco van Schagen: marco@kaasfabriek.nl
of contact zoeken via het algemene e-mailadres: info@kaasfabriek.nl

 

Escape the classroom

foto 1
foto 1

Mijn vrouw en ik speelde ‘escaperoom the game’. Een home editie waarbij je puzzels moet oplossen om binnen een uur te ontsnappen uit een kamer. Bij elke puzzel verkrijg een serie van getallen waarna je een sleutel moet invoeren in een plastic apparaat, zie foto 1. Alhoewel ik er van te voren weinig fiducie in had dat ik dit leuk zou vinden, waren de puzzels toch leuk en word je fanatiek door de tijdslimiet. Zou een zelfde concept mogelijk zijn in de les? Hoe zou dat er dan uit moeten zien en wat wordt dan de wijze waarop de leerlingen een code moeten invoeren?

Het concept dacht ik verder uit. Leerlingen krijgen vier genummerde plaatjes met grootheden. In elk van de vier plaatjes kun je maar een grootheid altijd uitrekenen (leerlingen weten dat niet, dat hoort bij de puzzel). Vervolgens moeten de berekende waardes gerangschikt worden op grootte. De verkregen code moet vervolgens ingevoerd worden. Is de code goed, ga je naar het volgende level (er zijn vier levels). Is de code fout, dan gaat er een minuut af van je tijd, en gaat er kort een alarm af.

Zoals hierboven al impliciet beschreven staat zijn er toch wat technische dingetjes nodig. Als fan van de Arduino leek me dit dan ook een prima idee om te maken met de Arduino. De eisen die ik stelde:
– Een timer moet terugtellen, leerlingen hebben 40 min de tijd
– Vier drukknoppen om de code in te voeren
– Vier led’s om het level bij te houden waar je bent
– Een rode led als alarm
– Een buzzer voor het alarm
– Een minuut tijdstraf als een fout code is ingevoerd.
De volgende dag ben ik meteen aan de slag gegaan. Natuurlijk eerst met twee drukknoppen die je in de juiste volgorde moet indrukken, zie foto. Toen dat werkte (niet al te makkelijk) werd het programma uitgebreid met een volgend level. Daarna een volgend knopje. Werkend vanuit een eenvoudige basis naar een complexer systeem met meer functies is niet heel lastig. Als je basis maar staat.

Ik kocht bij een winkel een goedkope theedoos. Haalde het deksel er af en vroeg een vriend om een nieuwe deksel te snijden waarin de diverse onderdelen ingebouwd konden worden. Ondertussen ging ik door met het maken van een timer. Als je de juiste instructable hebt gevonden, is dat niet zo lastig meer, alleen waren al mijn pinnen op de Arduino meteen bezet. De volgende uitdaging was dus om twee Arduino’s met elkaar te laten praten. Dat bleek niet heel lastig, zoals ik al gedacht had. Je gebruikt de schakeling die je normaal ook gebruikt voor het uitlezen van een drukknop en stuurt een hoog signaal van de ene Arduino naar de ander. Nu konden mijn Arduino’s met elkaar praten en was het mogelijk om een tijdstraf te geven bij een verkeerde invoer.

Toen de deksel arriveerde was het vervolgens tijd om de elektronica aan te sluiten. Dit heb ik niet handig gedaan en kan veel sneller door niet je breadboard meteen vast te zetten in de doos. De Arduino’s heb ik ook vast gezet in de doos, zie foto.    Handig, zo blijft het geheel toch nog een beetje beschermd. Na de eerste test bleken er toch nog wat bugs in de code te zitten, die waren er gelukkig snel uit.
Vervolgens natuurlijk testen in de klas. Vier jongen uit 5 HAVO wilden het wel eens proberen. Het concept vonden ze leuk, de tijdsdruk zorgt ervoor dat je door werkt en veel overlegd. Wel moet ik de mogelijkheid voor een hint toevoegen. Binnenkort moet ik dus even een extra hint knop monteren… Dan gaat er wel wat tijd af maar kunnen de leerlingen wel door. Ik heb nog wat andere ideeën voor aanpassingen, maar die voer ik pas door als ik een eigen lasercutter heb zodat ik alles zelf kan maken.

Het maken van de code en het in elkaar zetten van de doos met alle elektronica en het verwijderen van bugs uit de code heeft zo’n 5 uur geduurd. Ik moet nog 5 van zulke dozen maken zodat ik tegelijk met de hele klas (in groepjes) kan spelen. Ik heb zelf best nog wat geleerd van het programmeerwerk, het proces (wat doe je eerst wat kan beter later). Maar het mooist is dat ik er lol in heb gehad en dat ik een werkend prototype heb waar leerlingen en collega’s, maar vooral ik, met bewondering naar kijken.

Wil je er ook een maken? Bekijk dan deze eens: http://www.instructables.com/id/Escaperoom/

Een makerspace voor 0 tot €204,30

Foto van de LighthouseCreativityLab.org

“Hoe moet ik beginnen met maakonderwijs?” dat is een vraag die makerdocenten vaak krijgen. Zo ook mijn mede Fablearn fellow Josh Ajim. Hij heeft daar op zijn site een antwoord op: THE MAKERSPACE STARTER KIT. Tijdens het schrijven van deze blogpost verscheen de website www.makingstartshere.com van Autodesk. Een website die, je raadt het al, antwoord geeft op de gestelde vraag en een platform wil zijn voor allerlei projecten. Er is daar een vrij uitgebreide handleiding te vinden hoe je met maakonderwijs kunt beginnen. Bijna alle aspecten komen aan bod. Geweldig! Het maakt het schrijven van deze blogpost bijna overbodig.

A maker educator is a coach who inspires learners to build technical skills and creative mindsets through hands-on projects and experiential learning. – MAKER PROGRAM STARTER KIT

Waarom zou je verder lezen? Gary Stager zegt in de praatjes die hij houdt vaak: “The best makerspace is in your head”. Dat is mooi en ideaal natuurlijk en het kost ook nog eens niets! Maar hoe kom je daar? Deze blogpost is bedoeld om een antwoord te geven op deze vraag. Het is geen makkelijk antwoord. We gaan in op de praktische kanten maar ook op de cultuurverandering die maakonderwijs vaak is. Met maken is zoveel mogelijk, er is nauwelijks een gemeenschappelijk beginpunt te vinden. eigenlijk het enige is…dat we allemaal gewoon zijn begonnen. Dus lees verder.

 

Voordat we beginnen

Voordat we beginnen gaan we uit van een aantal zaken. We starten met deze voorwaarden:

  • Budget: €0 – €204,30
  • Eenheid: een klas van 30
  • Basis: A4, papier, nietmachine, lijm, computers, printer

Basis
Met de basis bedoelen we materiaal dat al op school aanwezig is. Gewoon materiaal dat voorhanden is. Er is natuurlijk veel meer te vinden en het loont de moeite om eens wat gewone materialen uit te proberen. Paperclips, bekertjes, plakband, je kunt het allemaal op zoveel verschillende manieren gebruiken. Leg het eens bij het materiaal voor een maakproject en kijk wat er gebeurt.

Eenheid
Als eenheid nemen we een klas met 30 leerlingen. Het is fijn wanneer je tegelijk met een klas kunt werken. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om met een deel van de leerlingen te beginnen.

Budget
Het budget is maximaal €204,30. Maken gaat meestal over fysieke dingen gemaakt van materialen. Dat kost geld. Daar ontkom je niet aan. Met een beetje creativiteit in het verzamelen kom je wel een heel eind. Maar, maken kost gewoon geld.

Hierna werken we de makerspace verder uit. Beginnen met maakonderwijs kan ook de start zijn van een cultuurverandering. In het blok hieronder lichten we toe we hoe je wellicht wat grip kan krijgen op deze cultuurverandering.

 

Cultuur

Je begint met wat nieuws. Maakonderwijs is veel meer dan spullen, het is bovenal een leerhouding. In deze blogpost vind je wat meer achtergrond over dit idee.

Making is a stance toward learning -Sylvia Libow Martinez

Wanneer je, zoals de meesten in het reguliere onderwijs, aan en curriculum gebonden bent kun je op verschillenden manieren aan maakonderwijs doen:

  • Recepten/handleidingen volgen
  • Binnen kaders in vrijheid werken
  • In vrijheid werken

In deze blogpost schreef ik daar al eerder over. Wanneer er nog helemaal geen ervaring is met praktisch werk is het wellicht verstandig om te beginnen met wat handleidingen te volgen. Dat geeft een goede basis. De echte magie gebeurt echter wanneer leerlingen vrijheid ervaren. “The best makerspace is in your head”. Die vrijheid is geweldig maar heeft ook zo z’n problemen. Vaak staat vrijheid op gespannen voet met een curriculum. Mogen leren tegenover moeten leren. Het is dus heel goed mogelijk dat wanneer je met maakonderwijs begint je ook begint met een cultuurverandering in je klas.

Een cultuurverandering

Dat klinkt behoorlijk pretentieus. Zo is het niet bedoeld. Door beginnen met maken te beschouwen als een cultuurverandering krijg je wat grip op het proces. Dat is waar deze blogpost over gaat. Volgens Scott Keller & Colin Price zijn er vier aspecten die, min of meer tegelijk, aandacht behoeven wanneer je een cultuurverandering teweeg wilt brengen:

  • Overtuiging
  • Systeem
  • Vaardigheden
  • Rolmodellen

Overtuiging
Jij en je leerlingen hebben samen een cultuur gemaakt. Wanneer je begint met maken moet het voor de leerlingen duidelijk zijn waarom je het anders gaat doen. Ze moeten op z’n minst het experiment met je willen aangaan. Wanneer jezelf enthousiast bent, zijn leerlingen vaak makkelijk te overtuigen. Met volwassenen, bijvoorbeeld de schoolleiding kan het wat langer duren. Vergeet niet hier energie in te steken.

Systeem
Probeer het zo te regelen dat er vaak en echt gemaakt kan worden. Vaste. liefst ruime tijden, een duidelijke plek binnen het curriculum, misschien een vast lokaal binnen school (makerspace) Daarnaast kost maken, zoals al eerder vermeld geld. Dat betekent dat je dus een budget moet hebben, liefst voor wat langere tijd.

Vaardigheden
Het is onze ervaring dat leerling veel verschillende vaardigheden ontwikkelen. Elkaar helpen, doorzettingsvermogen en concentratievermogen bijvoorbeeld. Het zijn een beetje de bijvangsten van waar het leerlingen om gaat. Ze willen een project maken. Een idee dat je ze hebben realiteit maken. Hier hebben ze maakvaardigheden voor nodig. Leren solderen, digitaal ontwerpen en programmeren bijvoorbeeld. Als docent zal je ook nieuwe vaardigheden moeten ontwikkelen om dit mogelijk te maken. Geld aanvragen bij het Leraren Ontwikkel Fonds bijvoorbeeld. (LET OP, maar 10% mag materiaal zijn.) Het opzetten van een lokaal netwerk van maakdocenten. Zelf hulp zoeken om eigen vaardigheden, bijvoorbeeld programmeren te ontwikkelen, door je hier aan te melden. Allemaal voorbeelden van vaardigheden die nodig kunnen zijn om een cultuurverandering voor elkaar te krijgen.

Rolmodellen
Makers zijn er in alle soorten en maten. Het is daarom niet moeilijk om rolmodellen te vinden. Mensen die een project hebben gedaan wat jij ook wilt gaan doen. Of andersom, je ziet een geweldig project en je wil dat ook gaan maken. Dat kan iets, een product, zijn maar ook een gave plek, een makerspace, zijn. Eén van de mooiste dingen van de Maker Movement is dat makers ook graag delen. Rolmodellen geven zo vaak ook inzicht in vaardigheden en in systemen. Als docent ben je nadrukkelijk ook betrokken in dit proces. Maakonderwijs is niet iets dat je geeft, dat beleef je ook zelf. Wanneer leerlingen vrijheid krijgen om dingen te maken gaan ze ook vragen stellen waar je geen antwoord op hebt. Dat is soms best lastig als docent, dingen niet weten. Een manier om hier mee om te gaan is om zelf een maker te worden. Ga op z’n minst eens een aantal keren door een maakproces heen. Zoek iets leuks uit op bijvoorbeeld Instructables.com en maak het na. Zo ben je je bewust van je eigen strategieën om problemen aan te pakken. Leerlingen zien die strategieën en kunnen daarvan leren.

Het zou een aparte blogpost waard zijn om dit verder uit te diepen (misschien doen we dat nog eens) maar heel kort komt het hierop neer. Je moet overtuigd zijn dat je dit wilt. Rolmodellen bieden inspiratie voor jou maar ook jouw leerlingen. (Een open deur om te zeggen dat jij een rolmodel voor de leerlingen bent.) Je zult vaardigheden moeten hebben of ontwikkelen om aan maakonderwijs te doen (ontwerpen, werken met gereedschap, enz.) en te organiseren. Alles moet netjes ingebouwd zitten in een systeem. Al deze aspecten zijn nodig om een nieuwe cultuur te maken. In de MAKER PROGRAM STARTER KIT zeggen het ze niet expliciet maar in deze vier voorwaarden zitten alle vier de aspecten:

  1. Experience and interest in working with youth.
  2. Love for learning new skills and an understanding that failure is part of the learning process.
  3. Organizational and problem solving skills necessary to run a classroom or extracurricular program.
  4. Willingness to embrace the maker culture.

Wanneer je de kennis en/of vaardigheden mist, kun je de site HumbleBundle in de gaten houden. Hier kan je vaak een hele berg boeken (digitaal) kopen met het betaal-wat-je-wil-principe die over maken en maakonderwijs gaan. Voor €15 krijg je vaak extra toegang tot allerlei populaire boeken over maken. Dit is de eerste €15 die we uitgeven. We kopen een maakboekenbibliotheek (vaardigheden, systeem en rolmodellen).

Je kunt ook het thuisfront inschakelen om samen aan een cultuurverandering te werken. Samen makers maken! Stuur de ouders een mail met de downloadlink van deze poster van de Stichting Samen Klooien. Zo werk je niet alleen aan de vaardigheden en snappen ouders ook waar je bezig mee bent (systeem, overtuiging een vaardigheden). Voor €4,30 krijg je de mooie poster opgestuurd.

 

Benodigdheden

Ok, verder met geld uitgeven! Er is nog €185 van het budget over. Waar geven we het aan uit? Je kunt je geld aan een aantal zaken besteden: materiaal, gereedschap apparatuur en software. Het budget is beperkt, apparatuur aanschaffen zit er met dit budget niet in. Dat komt in een volgende blogpost aan de orde. We richten ons vooral op materiaal en gereedschap.

Materiaal

Wanneer je met een klas aan de slag gaat is het logisch om de materiaalkosten laag te houden. Met een factor 30, of 15 wanneer je in groepjes werkt, kan het snel uit de hand lopen. Omdat we met zo’n klein budget werken en omdat wanneer het geld op is het maken door kan gaan, kiezen we ervoor om zoveel mogelijk ‘kosteloos’ materiaal te gebruiken. Hier volgen een aantal voorbeelden:

https://twitter.com/MeesterJorrit/status/801738436545757184

Karton
Nog diverser dan LEGO®, met karton kan je alles maken! Kijk maar eens bij The Cardboard Institute of Technology (CIT). Als het goed is komt er een gestage stroom karton jouw school binnen. Het is zaak deze te vangen. Maakdocent Robbie Torney heeft het opgelost door een vaste plek in school te maken (systeem) waar iedereen het karton verzameld om te gebruiken in maakprojecten (overtuiging).

Meetlinten
Bij bouwmarkten en IKEA zijn vaak papieren meetlinten te vinden. Deze zijn heel erg makkelijk in gebruik. Wanneer je het netjes vraagt is het meestal geen probleem om er een aantal mee te nemen.

Verfstaaltjes
Kleur toevoegen is één van de bekendste manieren om je project persoonlijk te maken. Verf is heel duur maar verfstaaltjes kun je vaak gratis meenemen bij bouwmarkten. Wel weer even vragen.

Filmbusjes
Met filmbusjes kun je hele leuke dingen doen. Veel fotozaken verzamelen ze om geven ze met veel plezier vaak weg aan het onderwijs. Misschien kan je wel een vaste afspraak maken met de fotozaak om de hoek (systeem)?

Oude spullen uit elkaar halen
Oude spullen kunnen een bron van onderdelen zijn. Van scharnieren van oude keukenkastjes tot elektronica onderdelen uit oude elektrische apparaten. Het uit elkaar halen kan op zichzelf al een les zijn (wel weer gereedschap nodig). Via een HumbleBundle is dit naslagwerk te krijgen. Zo kun je achterhalen welke onderdelen er in jouw apparaat zitten (ook hier te koop).

Folders/tijdschriften
Het afdrukken van plaatjes en teksten van internet is vaak een dure aangelegenheid. Door het verzamelen van folders en tijdschriften heb je gratis verzameling foto’s en fonts. Natuurlijk is dit zeer beperkt maar dat kan juist op de kracht zijn. Dat is goed te zien in dit opdracht waar leerlingen gedichten maken uit dit soort materiaal.

Materialen recyclen
Dit zijn zomaar wat voorbeelden van ‘kosteloos’ materiaal. Er is natuurlijk nog veel meer te bedenken. Melkpakken, Monatoetjes, fietsbanden, Wc-rollen…ga zo maar door. Bedenk wel dat je dit allemaal moet opslaan en dat het voor leerlingen beschikbaar is (systeem).

Gereedschap

Met karton kan je alles maken en het is redelijk makkelijk kosteloos te krijgen. Het de ruggengraat van menig makerspace. We kiezen ervoor om ons budget op te maken aan gereedschap waarmee je goed karton kunt verwerken.

Messen: 15 stuks a €5 = €75
Koop goede (Stanley) messen met een stevig handvat en het liefst een intrekbaar mes. Deze kun je voor zo’n €5 per stuk vinden. Vaak zitten er een aantal reservemessen bij (haal die eruit).

Snijmat A4 15 stuks a €4 = €60
Snijden doe je met een snijmat eronder. Op snijmatten lopen vaak lijnen zodat ze ook als hulpmiddel dienen op rechte stukken te maken. Koop je messen dan zijn snijmatten een must.

Lijmpistool 10 stuks a €5 = €50
Met een lijmpistool kun je snel alles aan elkaar lijmen. Stukken karton zitten zo aan elkaar. Er zijn hele leuke opties op de markt om karton aan elkaar te bevestigen maar deze zijn vaak duur. Lijmpistolen zijn divers en goedkoop in gebruik en aanschaf.

Software

Digitale fabricage is één van de pilaren van de maker movement. Hierdoor is realiseren van je idee bereikbaar geworden voor veel meer mensen, niet alleen voor vakmensen. Daarnaast vindt het fabricageproces plaats in het klaslokaal en vaak ook nog binnen een les. Ons budget laat het niet toe om echte digitale fabricage apparatuur aan te schaffen. Een vinylsnijder begint zo rond de €350 en een lasercutter rond de €3500. Toch kun je al beginnen met de vaardigheid van het digitale ontwerpen. Zeker wanneer je het idee hebt om in de toekomst je makerspace uit te breiden. Met een kleine truc is er toch een beetje aan digitale fabricage te doen. Je moet hiervoor digitaal ontwerpen, dit kan in zowel in 2D als in 3D.

2D
Er zijn talloze manieren om digitaal iets te ontwerpen. Het kan heel simpel al met je tekstverwerker. Apparaten zoals de vinylsnijder een de lasercutter werken met vectoren. Daar is speciale software voor nodig. Ons budget is op. Gelukkig zijn er gratis opties zoals het online vector.com en Inkscape. Beide zijn platform onafhankelijk. Vooral voor Inkscape zijn behoorlijk wat handleidingen te vinden. Hoe kan je dit zonder vinylsnijder/lasercutter toch gebruiken? Laat leerlingen hun ontwerp tekenen in Inkscape, print het ontwerp uit op papier. Gebruik het papier om je ontwerp over te zetten naar karton. Het uitmeten op karton (wat ook een goede vaardigheid is!) is zo niet meer nodig.

3D
Om 3D te ontwerpen heb je ook speciale software nodig. Er is heel veel te vinden. Genoeg voor weer een eigen blogpost. Het online TinkerCAD is een laagdrempelige instap in de wereld van 3D. Ook hiervan zijn veel handleidingen te vinden. Met dezelfde truc als hierboven beschreven kan je ook binnen de €200 makerspace aan 3D-ontwerpen doen. Ontwerp iets in tinkerCAD, importeer het in het eveneens gratis programma 123D MAKE. Kies voor stacked slices waar je voor de hoogte van het materiaal de dikte van je karton neemt. Print uit met een gewone printer.

Dit kost veel tijd een niet alle ontwerpen zullen even goed werken. Basisvormen zoals een bol zijn heel geschikt.

(Tijdens het schrijven maakte Autodesk bekend dat ze stoppen met de 123D apps. Nu is het nog te downloaden en te gebruiken maar begin 2017 stopt het. De functionaliteit van de apps zullen hoogst waarschijnlijk worden ingebouwd in de voor het onderswijs eveneens gratis programma’s van Autodesk.) 

Tijd

Het laatste ingrediënt is tijd. Maken kost tijd. Plan ruim de tijd voor je maakproject, het liefst met aangesloten stukken in plaats van af en toe een uurtje.

Het programmeren sla ik in deze post over al kan dat prima ook gratis met bijvoorbeeld het geweldige Scratch. Programmeren wordt leuker wanneer er ook een fysieke component bij komt. Er gebeurt iets tussen de echte wereld en de fysieke wereld. In de volgende blogpost, een makerspace van €204,30-€2004,30 komen we daar uitgebreid op terug.

En nu?

Er is maar één antwoord! Beginnen! Volg op twitter de hashtags #fablearn en #makered voor een dagelijkse portie inspiratie. Bezoek de website van grote broer, makered.org eens. In de “getting started” afdeling is heel veel te vinden. Nog wat meer inlezen? Download gratis “Meaningful Making: Projects and Inspirations for FabLabs and Makerspaces”. Hierin staan de ervaringen verzamelend van ervaren maakdocenten die allerlei aspecten van het maakonderwijs belichten.

Wanneer je begint, vergeet dan niet te delen. Je bent niet alleen maar onderdeel van een grote internationale gemeenschap!

Raspberry Pi vs Arduino

Bij de meeste Arduino workshops die ik geef, wordt gevraagd wat nu precies het verschil is tussen een Arduino en een Raspberry Pi (RPi). Het gegeven antwoord: “De RPi is veel meer een computer dan de Arduino en kan dus ook andere dingen dan alleen in en output pinnen aansturen”. Maar veel verder kwam ik niet met mijn uitleg. Anders dan voor het opzetten van een eigen mediacenter (die echt super is en ik elke dag gebruik), had ik de RPi niet gebruikt. In Nederland zijn er nog geen echte workshops RPi. Toen de mogelijkheid zich voor deed om een tweedaagse cursus te volgen in Engeland (picademy, gesponsord door Google), heb ik die dan ook maar met beide handen aangegrepen. De doelen voor mij voor deze cursus:

1 ervaring opdoen met de RPi,

2 de RPi vergelijken met de Arduino,

3 de didactische meerwaarde van de RPi voor het Nederlands onderwijs te onderzoeken,

4 de mogelijkheden voor een workshop RPi in Nederland te onderzoeken,

5 uitkomsten te rapporten aan de makers in Nederland zodat ook jullie een keuze kunnen uit de verschillende platforms.

cybnkezweaaulsg-jpg-largeBeginnend met punt vijf, werk ik elk doel hieronder uit.

1) Van te voren had ik mij aardig ingelezen over de diverse mogelijkheden van de RPi. Onder een van de geraadpleegde bronnen zat ook de gratis Magpi education. Een aantal van de programma’s die naar voren kwamen in het blad, had ik al verder uitgewerkt voor een eigen project.

Op dag 1 van de cursus werd er voornamelijk gewerkt met de tutorials die in de Magpi beschreven staan. Zo werkten we met SonicPi, Python in combinatie met GPIO (ledjes aansturen en bedienen van een camera) en Python in combinatie met Minecraft. Voor mij was het jammer dat het programmeren niet zo ver ging en dat mijn voorbereiding eigenlijk te goed was.

Op dag 2 moesten we aan een eigen bedacht project werken. Dit gaf de mogelijkheid om de diverse mogelijkheden verder te verkennen. Zo was er een informatica docent die minesweeper maakte in Minecraft. Als project probeerde ik de Arduino te laten communiceren met de RPi. Dit werd helaas vaak verhinderd door een power shortage waardoor de RPi herstartte.

Al met al heb ik wel ervaring opgedaan en gezien wat je met een RPi kunt, maar naar mijn idee had dit ook in de helft van de tijd gekund.

2) Zowel de RPi als de Arduino hebben voor- en nadelen. De Arduino is uitstekend geschikt om te leren hoe physical computing werkt vanuit de basis: het direct uitlezen van elektronica. Het verwerken van data in grafieken etc. vereist dan wel altijd weer een computer. De RPi is goed geschikt als computer. Je kunt er diverse programma’s op installeren en gebruiken. Maar voor het uitlezen van elektronica is de RPi naar mijn idee minder geschikt. Door het ontbreken van een analoge pin (wel mogelijk met een explorerhat, een uitbreiding voor ongeveer €15,-) moet je elektronica op een andere manier uitlezen. Daarnaast maak je bij het programmeren in Python veelal gebruik van voorgeschreven code. Naar mijn idee zie je dan nog steeds niet goed wat er in de microcontroller gebeurt en hoe de pinnen aangestuurd worden. Vergelijk de twee onderstaande code maar eens met elkaar: if(digitalRead(button)==HIGH){} (arduino) button.wait_for_press(): (RPi)

Ik houd het dus maar bij de Arduino in mijn lessen natuurkunde, maar voor leren programmeren wil ik best een keer wisselen naar RPi.

3) De meerwaarde van de RPi ligt vooral bij het leren programmeren. Als docent kun je zelf de goedkope computer (€35,-) beheren, programma’s installeren, en een nieuwe Operating System opzetten als er iets fout gaat. Ook kunnen diverse programma’s gecombineerd worden. Een combinatie van sonicpi, python en minecraft geven samen een meer gamegevoel aan minecraft doordat het interactiever wordt. Zo kun je met sonicpi achtergrond muziek afspelen en een geluidje afspelen als je karakter springt. Ook kun je games ontwikkelen in minecraft met behulp van python.

Voor natuurkunde zie ik wel de mogelijkheden om data eenvoudig te verkrijgen, te verwerken en door te sturen. Maar met behulp van een photon, zusje van Arduino, kan dit ook eenvoudig verwezenlijkt worden en heb je de voordelen van een grote en krachtigere computer weer tot je beschikking. Overigens zijn de genoemde programma’s niet alleen voorhanden op de RPi maar kun je daar ook een gewone computer voor gebruiken.

4) Door de vele programma’s die al op de RPi staan, is het lastig om focus aan te brengen in een workshop. Als workshopleider kun je nooit alle vragen aan, omdat die alle kanten op kunnen gaan. Ook mijn vragen tijdens de cursus konden alleen door de aanwezige programmeurs (en ook niet allemaal) beantwoord worden. Dit maakt het organiseren van een workshop waarin iedereen geholpen wordt met zijn/haar hulpvragen lastig. Wel zou een algemene indruk gegeven kunnen worden wat je met de RPi kunt doen. Als deelnemer kun je dan thuis verder met het ontwikkelen van expertise. Als je zoiets ziet zitten, laat het maar weten en kan ik kijken wat er gedaan kan worden. Ik heb overlegd met picademy, maar zij zullen niet naar Nederland komen.

Al met al was het een aardige nascholing die wat mij betreft zeker in de helft van de tijd kon. De raspberry pi is een aardig computertje waarmee je prima leerlingen kunt laten klooien. Maar voor de natuurkunde les zie ik op dit moment weinig meerwaarde t.o.v. de goedkopere Arduino.

Wat leren ze dan?

Op de conferentie #fablearn werd vastgesteld dat het maakonderwijs toe is aan een volgende fase. Na veel proberen, vrijheid en plezier moeten we ook moeilijke vragen onder ogen zien. Hoe verhoudt maakonderwijs zich met een curriculum bijvoorbeeld. Wanneer je er Papert op naslaat, of wanneer je het aan Gary Stager vraagt, is het antwoord duidelijk. Het is eerste wat je zou moeten doen wanneer je leerlingen echt wil laten leren, is het curriculum uit het raam gooien. Een interessant idee. Maar niet mijn werkelijkheid. Ik voel die aantrekkingskracht van revolutie best wel eens! Toch kies ik voor evolutie. Gewoon omdat er teveel niet duidelijk is en de inzet, de ontwikkeling van leerlingen, te groot is. Ik ben ook gewoon gek op het systeem. Voor mij is maken een manier voor mijn leerlingen om zich te uiten. Om hun ideeën naar buiten te brengen.

Do away with curriculum. Do away with segregation by age. And do away with the idea that there should be uniformity of all schools and of what people learn. – Seymour Papert

In deze blogpost beschrijf ik een aantal manieren waarop maakonderwijs ingezet kan worden. Het prachtige van onderwijs is dat het een oneindige hoeveelheid tinten grijs heeft. Bij het maakonderwijs is dat niet anders. Misschien is het wel sterker, we vieren de diversiteit heel graag. Voor dit soort blogposts is het wel een probleem. De indeling die ik hier kies is niet precies en dient alleen maar als aanknopingspunt om te kunnen beginnen of om er discussie over te kunnen voeren. Wanneer ik kijk naar de vele verschillende projecten, die ik heb langs zien komen, die op mijn school draaien, kun je grofweg drie categorieën onderscheiden. Opdrachten waar leerlingen vrij worden gelaten, opdrachten met een helder kader waarbinnen vrijheid is en het volgen van recepten en/of handleidingen. Hier is de vrijheid van de leerling laag. Je zou maakopdrachten langs deze as van oplopende vrijheid kunnen indelen. De grenzen zijn natuurlijk vloeibaar maar ik sta stil bij deze drie: vrijheid, kaders en recept. Je zou het het ‘hoe’ van het leren kunnen noemen. Omdat curriculum gaat over wat (“Wat leren ze dan?”) neem ik dat ook mee.

Bij elke categorie sta ik stil bij het hoe en bij het wat, geef ik voorbeelden van projecten en geef een aanzet voor een beoordeling.

Vrijheid

De opdrachten waar de vrijheid het grootst is zijn opdrachten waarin leerlingen maken wat ze willen. Het maakt niet uit wat het is, je maakt wat je zelf wil. We hebben vaak maar één restrictie: het moet een werkend product opleveren. Je zou kunnen zeggen dat je bij dit type opdracht niet weet hoe er geleerd wordt, maar je weet ook niet wat er geleerd wordt. Dat er geleerd wordt is vaak wel helder. Bekijk het onderstaande filmpje van The Children’s Museum in Pittsburg maar eens.

Curriculum

Dit staat natuurlijk haaks op een curriculum. Ik vermoed dan ook dat Papert een Stager met dit idee over onderwijs praten. Toch heeft het ook z’n waarde voor een onderwijsprogramma met een curriculum. Het leren vindt op allerlei niveaus plaats: kennis, vaardigheden en metavaardigheden. Overigens hebben de leerlingen wel vaardigheden en kennis nodig om te kunnen starten. Het probleem is dat je wanneer je leerlingen de vrijheid geeft je van te voren niet weet waar het leren plaats vindt en wat er precies geleerd wordt. Een ander probleem is de factor tijd. Omdat er veel verschillenden projecten zijn is het slecht in de hand te houden qua tijd. Deze manier van leren leent zich misschien wel het slechtst om pure kennis over te dragen. De kwaliteit van leren is daarentegen vaak wel hoog. Ze leren echt heel goed van dit soort projecten. Het zou een onderzoek waard zijn maar ik denk dat het langetermijngeheugen vaker wordt aangesproken.

Gezien de tijd en de onzekere opbrengst is het ook zoeken naar plekken binnen het curriculum. Wij gebruiken dit soort opdrachten aan het eind van een traject. Zoals de laatste module bij NLT: de meesterproef (2015 en 2016). Door handig de modules te kiezen (exameneisen afgedekt) hebben we aan het eind zo’n tien weken ‘over’ om ons eigen programma te volgen. Leerlingen maken iets wat ze willen en waar een uitdaging inzit. Zo kunnen laten zien wat ze hebben geleerd.

Het mooiste van dit soort opdrachten is de motivatie. Die is vaak extreem hoog. De efficiënte puber hebben we vaak zien veranderen in een hardwerkende kluizenaar zonder horloge. Het is misschien wel hét smeermiddel om tot leren te komen. De heilige graal van het onderwijs, motivatie.

Het is overigens wel een kunst om leerlingen tot een goed een haalbaar project te brengen. Vooral leerlingen die baat hebben of gewend zijn aan een duidelijke structuur hebben problemen met dit soort opdrachten. Het is een kwestie van zelf veel doen. Hierdoor zijn dit soort projecten vaak slecht overdraagbaar. Door ervaring hebben we een richtlijn. We zorgen dat het idee van een leerling haalbaar is en daarna schaalbaar (groter, gekker, beter, mooier…). Docenten kunst hebben vaak een schat van ervaring met dit soort processen en zijn dan ook een rijke bron om raad te plegen.

You don’t teach the maker mindset. The practice creates the mindset. – Dale Dougherty

Met dit soort opdrachten werk je vaak ook aan een cultuur binnen school. Omdat je als docent ook niet alles weet deel je je leerstrategien met je leerlingen, gebruik je andermans expertise (collega, extern, leerlingen) en staat het leren echt centraal. Het is prachtig om te zien dat leerlingen zelf om feedback vragen, elkaar helpen en vooral volhouden om iets voor elkaar te krijgen. Er is focus.

Beoordelen

Het boordelen is vaak lastig. Hoe vang je een proces waar je van te voren niet weet hoe en wat? Voor de meesterproef gebruiken we een matrix.

[pdf-embedder url=”https://makered.nl/wp-content/uploads/2016/11/Eindbeoordeling-meesterproef.pdf” title=”eindbeoordeling-meesterproef”]

Hierbij stelt één as de uitdaging voor (de opdracht luidt: “maak iets waar een uitdaging in zit“), de andere as is het product zelf. Je zou kunnen zeggen dat de ene as het “hoe” en de andere het “wat” voorstelt zonder dat het verder goed is in te delen. Het zijn vaak beschrijvende termen die je gebruikt. We geven de beoordeling vooraf en het werkt eigenlijk heel goed. De leerlingen kunnen hun proces vaak goed duiden. Door een matrix te gebruiken kun je ook goed de leerlingen vergelijken door ze allemaal in dezelfde matrix uit te zetten. Kloppen de onderlinge verhoudingen? Het zijn vaak goede gesprekken.

Samenvattend:

  • motivatie is heel hoog.
  • creëert een cultuur van leren.
  • begeleiden is lastig en kost tijd.
  • goede basis nodig: kennis, vaardigheden.
  • op gespannen voet moet het curriculum: tijd en beoordelen.
  • de opbrengsten zijn vooraf onduidelijk.
  • slecht overdraagbaar.

Kaders

Wedstrijdjes zijn vaak voorbeelden van maakopdrachten die wat meer ingekaderd zijn. Eén van de langstlopende opdrachten op de Populier, makered avant la lettre, is de muizenvalautorace. Al vijftien jaar maken de eindexamen leerlingen met natuurkunde in het pakket een auto die de energie van een veer uit een muizenval aangedreven wordt. De opdracht is weer simpel: maak een auto die het verst komt met de energie een muizenval. Anders dan opdrachten met totale vrijheid, is hier de opbrengst en eigenlijk ook de beoordeling (de uitslag van de wedstrijd) helder. Er is nog steeds heel veel vrijheid: je bepaalt zelf hoe je de auto maakt. De motivatie voor dit soort opdrachten is hoog. Met wedstrijden is het wel uitkijken, niet alle leerlingen zijn competitief ingesteld. Dit is makkelijk op te lossen door verschillende ‘prijzen’ te hebben. Beste ontwerp, mooiste product, al is dat weer lastig te beoordelen. Een mooi voorbeeld van een race waarbij veel meer leren heeft plaatsgevonden dan alleen het maken van het autootje, is de Nerdy Derby van Jaymes Dec. Kijk hier voor het prachtige project. (inclusief al het materiaal)

 

Curriculum

Het kan ook nog meer naar het curriculum toe. Je kunt het hoe of het wat vastleggen. Maak een product waarmee je de functies van de lever duidelijk maakt aan een klasgenoot. Dit is een voorbeeld van een maakopdracht waarbij het wat, vast ligt. De functies van de lever is gewoon kennis die je normaal ook zou behandelen bij biologie. Je kunt dit vervangend gebruiken.

Beoordelen

Het beoordelen kan weer met een matrix waarbij je nu een as veel beter kunt beoordelen. Zijn de functies (spreek er bijvoorbeeld 5 af) uitgelegd, dan verdien je een punt. Het product kan weer op de andere as. Hier zal het weer meer beschrijvend zijn, bijvoorbeeld slecht naar goed.

[pdf-embedder url=”https://makered.nl/wp-content/uploads/2016/11/Beoordeling-maak-een-animatie.pdf” title=”beoordeling-maak-een-animatie”]

Naast het wat kun je ook het hoe vastleggen. Maak een animatie met scratch waarmee je de signaaloverdracht in zenuwcellen duidelijk maakt. Naast het wat ligt nu ook het hoe vast. Je moet scratch gebruiken. Je zou met de klas vooraf kunnen vaststellen waarop je gaat letten. Als voorbeeld hier de matrix gebruikt bij een NLT module. De leerlingen hadden verschillenden niveaus van voorkennis (wel biologie/geen biologie) maar moesten allemaal weten hoe signaal overdracht werkt. Door deze opdracht waren alle leerlingen actief (motivatie), hebben ze allemaal wat geleerd en helpen de animaties mij als docent om inzicht te krijgen op welk niveau ze zitten. Doordat het hoe en wat vastligt is deze opdracht ook makkelijker te beoordelen en over te dragen.

Samenvattend:

  • motivatie is hoog
  • creëert een cultuur van leren.
  • begeleiden is makkelijker.
  • past makkelijker in het curriculum maar tijd blijft een aandachtspunt.
  • goede basis minder een noodzaak, die bouw je op.
  • een deel van de opbrengsten zijn vooraf duidelijk.
  • goed overdraagbaar.

Recept

Bij recepten of handleidingen is het leren vaak lineair. Je weet wat ze leren, vaak in opeenvolgende stappen, en het hoe staat ook vast. Recepten is een goede manier om vaardigheden, technieken en basiskennis aan te leren. Omdat de opbrengst vaak zo uniform is wordt het ook vaak ingezet wanneer de veiligheid belangrijk is. Om te leren solderen bijvoorbeeld. Motivatie is vaak wel een probleem. je zal aan je leerlingen duidelijk moeten maken waarom ze dit moeten leren.

Curriculum

Omdat recepten zo duidelijk zijn in hoe en wat vind je ze veel terug in een regulier curriculum. Waneer je aan maakonderwijs wilt ga doen is makkelijk om nieuwe techniek en vaardigheden in het curriculum te plaatsen. Programmeren, solderen, digitaal ontwerpen, je kunt ze allemaal met handelingen bijbrengen en ergens onderbrengen. Het maakt dat het ook uitstekend overdraagbaar is. Het is niet voor niets dat je juist veel handleidingen voor vaardigheden op internet vindt. Kijk bijvoorbeeld eens naar de classes van Instuctables.

 

 

Het is natuurlijk mooier wanneer leerlingen zelf de noodzaak voelen om te leren. Vaardigheden en recepten kunnen vaak makkelijk naar een opdracht met kaders worden gebracht.

Als je een schip wil bouwen, roep dan geen mannen bij elkaar om hout te verzamelen, het werk te verdelen en orders te geven. In plaats daarvan, leer ze verlangen naar de enorme eindeloze zee. – Antoine de Saint-Exupéry

Voor het programmeren in Scratch heb ik handleidingen klaarliggen voor leerlingen die vastlopen. Daarnaast zijn er leerlingen die zelf Scratch leren door te proberen, gebruiken ze elkaar of mensen buiten het lokaal via internet (fora, youtube). Omdat ik er niet op uit ben om leerlingen te leren programmeren; ik wil dat ze hun ideeën leren uitdrukken; is het niet zo erg dat ze zelf hun routes volgen. Wanneer je zeker wil weten dat ze allemaal een voorwaardelijke loop begrijpen, zal je wellicht een andere strategie moeten kiezen. Het plaatsen van vaardigheden in een groter project is een goede manier om het motivatieprobleem op te lossen. Bij een project LED-objecten is de opdracht het maken van een object dat licht geeft. De leerlingen krijgen eerst allerlei gave voorbeelden te zien en gaan daarna aan de slag met een standaardpracticum waarmee ze serie- en parallelschakelingen maken. Daarna mogen ze hun eigen idee najagen en de kennis toepassen.

Beoordelen

Het beoordelen is vaak goed te doen. Afvinken, rubrics, cijfers, het kan allemaal makkelijk wanneer het wat en hoe vastliggen. Doordat recepten vaak lineair zijn lenen ze zich ook goed als as in de matrix die we bij kaders een vrijheid gebruiken. Zo kun je bijvoorbeeld vaardigheden eerst los aanleren, daarna in een project laten terugkomen en vervolgens indirect een rol laten spelen wanneer leerlingen de vrijheid krijgen. Wanneer je goed kunt solderen ben je eerder geneigd die vaardigheid te gebruiken in een project. Wanneer je goed kunt solderen zal je product ook beter werken.

Samenvattend:

  • motivatie is laag
  • creëert een gemeenschappelijke basis.
  • begeleiden is makkelijk.
  • past goed in het curriculum.
  • goede basis geen noodzaak.
  • de opbrengsten zijn vooraf duidelijk.
  • uitstekend overdraagbaar.

Deze blogpost is hopelijk een aanzet tot delen van ervaringen en een discussie over lastige vragen rond maakonderwijs. We willen proberen de komende tijd een aantal posts te schrijven rond het beginnen met maakonderwijs. Dus, doe mee, denk mee en klim in de pen!

Per-Ivar Kloen

Maken met NASA

jplNASA Jet Propulsion Laboratory maakt de raketten voor al die coole missies die NASA uitvoert. Deze dames en heren doen heel moeilijke dingen. Niet voor niets luidt de uitdrukking voor iets dat niet heel ingewikkeld is:

It’s not Rocket Science!

Daarmee suggererend dat dat pas echt moeilijk is. En dat is ook zo.

De mensen die daar werken zijn in feite de ultieme makers. Dat wat zij maken moet echt werken, en soms hangen er zelfs levens vanaf. Dat is, kortom, aan de andere kant van het spectrum van de swagometer bijvoorbeeld.

Toch zijn deze makers ook vrolijke makers die maken niet alleen maar zien als werk maar bij wie dat meer is. Dat laten ze in onderstaande filmpjes heel goed zien. Voor de zesde keer, zo schijven ze, hielden de secties 352 en 355 hun jaarlijkse Pompoen-snij-wedstrijd. En dat pakken ze heel serieus en vrolijk aan!

rolf-hut-knotgekke-surpises-high-200x312Weer een mooi voorbeeld van een traditie, Halloween, waarbij Maken een belangrijke rol speelt. In Nederland breekt binnenkort weer de Sinterklaastijd aan en gaan we en masse (doen we dat nog) surprises maken. Lees het pleidooi van oud kamerlid Anne-Wil Lucas hiervoor nog eens. Vrolijke maakwedstrijdjes, evenementen. Daar zijn er echt veel te weinig van! Check ook het nieuwe boek Knotsgekke Surprises van Rolf Hut met illustraties van Marten Hazelaar.

Makers van alle soorten en maten, leeftijden, kennis, kunde en vaardigheden hebben vaak één ding gemeen: het plezier dat ze hebben in het maken en daarna tonen van hun product!